Selofan (Selefon) nedir nasıl yapılır

Selofan veya Selefon (ing. cellophane;.).J. E. Brandenberger’in 1911’de bulduğu ince selüloz hidrat zarı.

Selofan iki aşamada el­de edilir:

1. ilk aşamada odun hamurun­dan viskoz hazırlanır; bunun için odun ha­muru önce sulu sodyum hidroksit çözel­tisinin etkisiyle alkali selüloza, alkali selü­loz ise daha sonra karbon sülfür etkisiyle selüloz ksantata dönüştürülür. Ksantat, ağ­dalı kolloidal bir çözelti verdiği sodyum hidroksit katılmış su içinde çözündürülür;

2. ikinci aşamada ise viskozdan selüloz el­de edilir.

Bu amaçla viskoz, uzun bir ya­rıkla sona eren bir huniden basınç etkisi altında geçirilerek bir asit banyosuna fış­kırtılır; ksantat burada bozunur ve selüloz, hidratlanmış biçimde açığa çıkar. Böyle­ce elde edilen ince zar durumundaki ürün sülfürlü katışkı maddelerinden arındırıla­rak beyazlatılır ve yıkanır; sonra °/o 7’lik su­lu gliserol çözeltisi içinden geçirilerek plastikleştirilir; böylece ince zarın kuru­duktan sonra kırılgan duruma gelmesi ön­lenmiş olur. Selofan, üretim sırasında do­ğal olarak renksizdir; ama kimi boyarmad- deler katılarak renklendirilebilir.

Selofan, kurutma tamburlarından ilk çıktığı biçimiyle de kullanılabilir (normal selüloz). Bununla birlikte geçirimsiz duru­ma getirmek üzere çoğu kez bir plastikle kaplanır; kaplama genellikle ısıl yapışır bir teknikle uygulanır. Plastik kaplama, zarın bir ya da iki yüzüne birden nitroselülozlu ya da bileşiminde çeşitli eşpolimerler bu­lunan bir verniğin sürülmesiyle yapılır. Se­lofan tek başına ya da polietilen, polipro- pilen vb. gibi aynı ya da değişik türden bir başka zarla birleştirilmiş olarak da kul­lanılabilir.

Kırılma indisi 1,52 olan selofanın yoğun­luğu yaklaşık 1,5’tir. Çekme dayanımı uzunlamasına 110-120 MPa, enine 50-60 MPa’dır. Selofan filmleri, kâğıttan daha az yanıcıdır. Gaz geçirgenliği çok düşüktür, ama su ya da suda çözünen gaz ya da buharları çok geçirir. Su etkisiyle şişen filmleri, son derece esnektir, ama kurudu­ğunda çeker. Bu özelliğinden yararlanıla­rak iyice yapıştıkları cam ya da porselen kap ya da şişelerin sıkıca kapatılmaların­da kullanılır.